Vriendelijk, dromerig en verschrikkelijk eng

Drie films van het afgelopen Film Festival Rotterdam gaan deze weken in landelijke première. Twee films over hoop in treurige Oost-Europese dagen en de engste film van het jaar. It’s hard to be nice gaat over een criminele taxichauffeur in Sarajevo en Tricks over een broer en zus die hun vader zoeken in Polen. Het Spaanse [rec] jaagt je door de ogen van een reality-tv-programma de stuipen op het lijf.

Regisseur Srdan Vuletic (Sarajevo) won een Tigeraward met Summer in the golden valley (2004). Een prachtige film over de criminele praktijken van een stel scharrelaars in een, door de oorlog, verruïneerde stad. Zijn tweede lange speelfilm It’s hard to be nice speelt zich af tegen hetzelfde decor, al zijn we duidelijk een paar jaar verder. Het verhaal gaat over een taxichauffeur die wil stoppen met zijn zwarte bijverdiensten. Hij merkt al snel dat dat moeilijk is, want zijn bazen zijn harde jongens. Ondertussen wil zijn vrouw niets meer met hem te maken hebben, zolang hij niet op het rechte pad blijft.

Vuletic voegt milde humor aan het realistische drama toe, waardoor het drama beter te behappen is, maar niet zijn ernst verliest. Zo kidnapt de taxichauffeur zijn kleine zoontje en rijdt hem rond door de stad, terwijl hij hem wijze lessen leert. De dreumes zit ondertussen vooral geïnteresseerd naar buiten te kijken. Ook is er een scène waarin hij een zwangere vrouw oppikt en deze naar het ziekenhuis brengt, waar iemand zijn naam vraagt. Een week later wordt hij gebeld door het ziekenhuis: hij is vader geworden. It’s hard to be nice is een mooie arthouse film.

Stefek (6) mist zijn vader. Als hij samen met zijn oudere zus Elka (18) op het station rondhangt, denkt zij hem te zien vanuit de verte. Ze gaan achter hem aan, maar verliezen hem uit het oog. Sinds dat moment is Stefek de hele zomer bezig zijn vader te vinden, terwijl Elka een beter baantje dan dat van afwashulp probeert te krijgen. Ondertussen pikt Stefek Elka’s vriendje in, om lekker bij hem achter op zijn motor te kunnen crossen.

Tricks is een dromerige zomerfilm, die geen echt doel lijkt te hebben dan enkel het tonen van de levens van een kind en een tiener. Alsof dat niet genoeg zou zijn. Vooral de dromerige jongen die met behulp van allerlei trucs zijn vader probeert terug te krijgen laat veel zien. Bijvoorbeeld dat fantasie in uitzichtloze situaties te hulp kan schieten. De fantastische elementen zijn prima in beeld gebracht in de zomerse straten van een middelgroot Pools stadje. Tricks is een poëtische en soms zelfs surrealistische film, die niet vergeet dat het gewoon om een jongen gaat die zijn vader mist.

[rec]

Een Spaans reality-tv-programma volgt een nacht lang de werkzaamheden van de plaatselijke brandweer. De presentatrice en de cameraman volgen de wachtende, kaartende, etende brandweermannen tot gelukkig de alarmbel afgaat. Een vrouw is doorgedraaid en zit opgesloten in haar huis. Eenmaal daar aangekomen blijkt er veel meer aan de hand. De vrouw heeft een andere inwoner van het pand gebeten en is door het dolle heen. Binnen no time gebeurt er van alles. Buiten het pand is het leger het hele gebouw aan het sealen omdat er een gevaarlijk virus aanwezig zou zijn. Zelfs de politie, de brandweer en de cameraploeg mogen niet meer naar buiten. Maar binnen is het helemaal geen pretje, omdat de hondsdolle vrouw niet meer alleen is.

In deze zombiefilm volgt de kijker precies wat de enige cameraman filmt. Dit geeft de film een hoog realiteitsgevoel. Je ziet schokkerige beelden van een soms wegrennende camera en er wordt direct met de niet-zichtbare cameraman gepraat. Dit doet sterk aan The Blair Witch Project of het recentere Cloverfield denken. Met die laatste rampenfilm heeft deze Spaanse horrorthriller nog wel een opvallende overeenkomst, maar die geef ik hier niet weg, want daarmee zou ik het slot verklappen (wat ik voor degenen die Cloverfield zagen hierbij dus eigenlijk al doe, excuus daarvoor). Het realisme van de cameravoering in combi met het sterke spel van de acteurs levert genoeg tegenwicht aan het onrealistische gegeven van elkaar bijtende zombies. Zodoende zelfs dat dit zonder twijfel de engste film is die ik in jaren gezien heb. Een aanrader dus voor wie meer wil dan gezellig griezelen.

Ricco van Nierop

Meer recente filmrecensies op de Recensent:
Vantage point / Cassandra's dream / Dan in real life
Import/Export, The Eye, Before the devil knows...
Margot at the wedding / Lars and the real girl
Monique van der Ven - Zomerhitte
Todd Haynes - I'm not there
Tiramisu / Paranoid Park / Naissance des Pieuvres / Persepolis
There will be blood / Darjeeling Limited / You, the living
Stellet licht / The Band's visit / Sweeney Todd
Jason Reitman - Juno
August Rush / Things we lost in the fire / Alibi
Mike Nichols - Charlie Wilson's War
TBS / Mio fratello e figlio unico / Unfinished sky
Gone baby gone / The Flock