10 redenen om een (g)een boek te kopen (2)

‘het verrijkt je leven’, ‘je krijgt er een boekenweekgeschenk bij’, ‘je komt eindelijk eens los van dat (tv, ipod, ipad, laptop, pc)scherm’ ‘maar dat gratis boekje is wel van Kader Abdolah’ ‘en dat boek lees ik ook van een (e-reader)scherm’. Er zijn genoeg redenen te bedenken om (g)een boek te kopen. Bijvoorbeeld de komende dagen omdat het boekenweek is, waar een echte lezer zich natuurlijk niets van aantrekt. Een hele goede reden om geen boek te kopen is bijvoorbeeld de bibliotheek. Hier nogmaals vijf redenen om (g)een boek te kopen: Gilles Leroy, Finn Zetterholm, Eva Meijer, A. L. Snijders en Kader Abdolah.

Lees ook de andere 5 redenen om (g)een boek te kopen: Arnon Grunberg, Bono door Bert van der Kamp, Owen Donkers, Oscar Punt en Krijn Peter Hesselink.

6. Eva Meijer – Het schuwste dier
‘Achter het cliché begint de afgrond,’ meldt Eva Meijer in haar boek, waarna een opsomming volgt van dingen die mensen zeggen als bij een begrafenis: ‘Woorden schieten tekort’, ‘De tijd heelt alle wonden’, etc. De hoofdpersoon in dit debuut is een 17-jarig meisje dat in Engeland studeert en een week naar Nederland terugkeert vanwege de zelfmoord van haar tante. Vanuit haar perspectief zien we hoe de verschillende familieleden met de zelfmoord omgaan. Meijer krijgt het voor elkaar om tegelijkertijd een zwartgallig en een liefdevol beeld te schetsen van een familie die in een drama is beland. Opvallend is ook Meijer’s associatieve manier van vertellen. Als een sympathiserende, participerende antropoloog beschrijft Meijer het leven om haar hoofdpersoon heen, waarbij opvallend veel dieren (remember de mens is ook een dier) voorbijkomen.

7. Finn Zetterholm – Julia’s Reis
‘De nieuwste Scandinavische thrillersensatie’, ‘De vrouwelijke Kluun’. Dit soort reclameleuzen van uitgevers zijn toch vooral bedoeld om onbekende boeken in the picture te spelen. Het zegt veel meer over de manier van reclamemaken dan over de kwaliteit of inhoud van die nieuwe boeken. Maar de quote ‘De wereld van Sofie voor de kunstgeschiedenis’ triggerde mij toch om Julia’s reis van Zetterholm op te pakken. En dan is het nog niet genoeg: er zitten ook twee (2!) stickers op het boek: ‘De Gouden Tip’ en ‘Jeugdboek van het jaar’. Dit soort onzin zou mij bijna weerhouden het boek te gaan lezen. Maar het boek, met het prachtige, on-surrealistische schilderij van Dali op de voorkant, is het waard om open te slaan. Inderdaad lijkt de opzet heel schematisch op die van De wereld van Sofie, maar als je gaat lezen, vergeet je al de vergelijkingen en reis je mee met Julia, die door haar voorliefde voor tekenen ineens naast Rembrandt, Velazquez, Da Vinci en Dali komt te staan. Ze leeft mee met deze schilders en leert zo van alles over hun werk en techniek. Julia’s Reis is een leuk avonturenboek, waar je ook nog iets van kunt leren. Waarmee ik dit stukje eindig met een vreselijke reclameleus waar ik zelf niet naar zou luisteren.

8. Gilles Leroy – Alabama Song
F. Scott Fitzgerald en zijn vrouw Zelda Sayre waren een glamourkoppel in de jaren ‘20 van de vorige eeuw. Hij schreef de romans The Great Gatsby, Tender is the night en de verhalenbundel The Crack-up. Zij was schilder en werd het boegbeeld van de zogenaamde flapper-girls (zelfbewust, brutaal, kort haar), maar had ook last van schizofrenie. Vanuit haar perspectief beschrijft Gilles Leroy deze roman.

Nadrukkelijk staat er ‘roman’ op de kaft, waar je misschien biografie zou verwachten. Maar Leroy heeft Zelda (en Scott) als historische figuren opgevat; hij gebruikt de feiten, maar romantiseert daar allerlei scènes en gedachten bij. Het levert een goed geschreven boek op over een vrouw met haar persoonlijke problemen in een geheel andere tijd. Volgend jaar komt er een verfilming en er is ook nog een autobiografie van Zelda zelf (Save me the waltz, 1932), maar Alabama Song kan daar prima naast bestaan, want het is een mooi boek.

9. A.L. Snijders – Bordeaux met ijs
Een stem van een schrijver kan soms lang blijven hangen. Ook als de radio al lang uit is. Vooral dankzij VPRO’s De Avonden (Pandemonium, Music Hall) ben ik vertrouwd geraakt met de stem / het werk van Thomas Verbogt, Louis Lehmann, Arnon Grunberg, Jan Mulder en ook A.L. Snijders. Met als effect dat wanneer ik een tekst van een van deze schrijvers lees, ik direct zijn stem hoor. Snijders las de laatste jaren voor in de zaterdagochtend bijlage van De Avonden en is sinds een half jaar verplaatst naar de woensdagavond. Sowieso is zijn bekendheid (en zijn zeer korte verhalen) dankzij evangelisatiewerk van Tommy Wieringa en DWDD fors gestegen. Daarnaast kreeg hij ook nog de Constantijn Huijgensprijs. Bordeaux met ijs is een bundeling met zkv’s uit 2005 en 2006. Soms verwijzen de stukken naar de actualiteit, maar dan nog is het de blik van de schrijver die het loszingt van die actualiteit. Soms zijn de stukjes column-achtig, soms meer verhalend of fantasierijk. Altijd getuigen ze van stijl en humor.

10. Kader Abdolah – De Kraai
Bij Abdolah kun je maar beter niet de stem van de schrijver horen terwijl je het boek leest. Dan doe je over een boekenweekgeschenkje uren langer. Toch kun je haast niet om de aanwezigheid van de persoon heen, als je zijn werk leest. Abdolah is – zeker deze weken – bijna groter dan zijn verhalen. En dit specifieke verhaal gaat ook nog eens over een naar Nederland gevluchte Pers die schrijver wil worden en zich dat al voelt, maar voorlopig nog even makelaar in koffie is, wonend op Lauriergracht no. 37. Daarmee de eerste zin van De Kraai en natuurlijk ook de Max Havelaar parafraserend. Want behalve dat dit een vluchteling-verhaal is, is dit ook een citatenboek vol Nederklassiekers. En, de angel zit in de staart, op de een na laatste bladzij blijkt het ook nog een politiek pamflet tegen het werk van de Kamer van Koophandel te zijn. Drie redenen om dit boek te kopen? Nee, want voorlopig is het gratis (bij aankoop van 12,50 aan boeken), maar als je het niet laten kunt: op 30 april is het zeker weten op elke straathoek voor een euro te koop en als je aan het eind van de vrijmarktdag komt, krijg je er voor die euro vast een cd van Trijntje Oosterhuis bij, of een DVD van Anton Corbijn.

Ricco van Nierop