Dolgedraaide zomerliefde

Tijdens het filmfestival in Rotterdam afgelopen winter interviewde Wilfried de Jong in zijn dagelijkse Late Talk Show actrice Carice van Houten. Het ging over Zwarte zwanen, de meest recente film waarin ze is te zien. Alhoewel recent ... Van Houten kon zich met moeite en veel gegiebel herinneren hoe de opnames waren verlopen. De opnames vonden dan ook al plaats in het najaar van 2002. Het interview was een goed voorbeeld van anti-promotie; Van Houten kon zich het verhaal van de film niet erg meer herinneren en schaamde zich voor het vertoonde fragment. Ze wilde dit oude mislukte project duidelijk zo snel mogelijk vergeten en over nieuwere filmzaken praten. Het interview maakte mij des te nieuwsgieriger naar Zwarte zwanen.

Midden zomer is het aan de Spaanse zuidkust waar Marleen uit zee stapt en bijna letterlijk in de armen van Vince terechtkomt. Zij is vrijwilligster in een Spaans bejaardenhuis. Hij werkt aan een boot om zijn, door autoproblemen onderbroken, wereldreis te vervolgen. De zon en de verliefdheid doen hun werk; het tweetal drinkt, praat, feest en vrijt op het strand, in de boot en in de zee. Marleens liefde voor Vince is groot, zo groot dat het Vince benauwt. Zo groot ook, dat Marleen angstig wordt en visioenen krijgt van een slechte afloop. Ze draait door. Na een crisis komen ze weer bij elkaar. Maar voor hoe lang?

In de zomer zit iedereen in de tuin, op het strand of op het strand in een ander land. Wie gaat er dan in een bioscoopzaal zitten? De bezoekers die gaan, bezoeken de actiefilms (Star Wars, War of the world), komedies en kinderfilms (Sjakie, Herbie, Kameleon en Zoop). De zalen die leegstaan, worden gevuld met marginale films waar in het verdere seizoen geen plaats voor is. Zwarte zwanen is zo’n film, bestemd voor de stelletjes die niet op vakantie gaan en alle andere films al bezocht hebben vanwege het aanhoudende slechte weer. En wat vind je dan in de bioscoop? Een lege zaal met op het scherm een stel mooie acteurs die uit de kleren gaan in de zon. Perfect voor een half filmpje voorspel. Mits je op tijd je ogen van het scherm afwendt, is dat een goed scenario, maar het risico dat je toch doorkijkt is aanwezig.

Net als de hoofdpersoon Marleen, draait de film door. Regisseur Colette Bothof heeft vast bedoeld de innerlijke strijd van Marleen ook in het scenario te verwerken. Gemoedswisselingen zijn niet meer te volgen, de gebeurtenissen volgen elkaar zonder duidelijke samenhang op. Met als gevolg dat je sympathie voor beide personages kwijtraakt. Het sterke aan het begin van de film was nu juist dat je met beide hoofdpersonen kon meeleven. Aan de acteurs – Carice van Houten en Dragan Bakema – ligt het niet, aan de broeierige sfeer en omgeving net zo min. Enkel daarvan krijg je het in je bioscoopstoel al Spaans benauwd. Wel ligt het aan het dolgedraaide scenario. Hopelijk wordt het een warme zomer, dan kan het bioscooppersoneel ook eens naar het strand.

Oscar Krieger