Pantoen Power (9): Als was

mochten de lantarens van dooflucht schijnen
de bloedingen zijn thans zomaar gestopt
en de huid versteent tot onder dor grond
het stroomt in een vogelvlucht van fladderzucht

de bloedingen zijn thans zomaar gestopt
haar glazen bollen proeven van oud licht
het stroomt in een vogelvlucht van fladderzucht
die de kraaien ruien als zij kuisen de lip

haar glazen bollen proeven van oud licht
mochten de lantarens van dooflucht schijnen
die de kraaien ruien als zij kuisen de lip
en de huid versteent tot onder dor grond

Toelichting

De pantoen is een goede dichtvorm om beelden mee te schetsen. De regels worden herhaald en geven daarom de gedachtewereld weer, waarin denkbeelden ook blijven terugkomen, zoekende naar een juiste context. Dat is ook de reden waarom ik vind dat de dichtregels uit de eerste twee strofen niet zo zeer hoeven te kloppen of met elkaar in verband hoeven te staan. In de laatste strofe kan de dichter dan zeggen wat hij wil zeggen. De eerste strofen verliezen dan geenszins hun zeggingskracht; zij geven de onmacht weer van gedachten om te bloeden. De terugkerende regels kunnen niets anders doen dan daaraan bijdragen. Daarnaast kan het taalspel ook overtuigender worden door het gebruik van terugkerende regels; denkt u hierbij aan de kracht van een sonnettenkrans. Dit heb ik in mijn hoofd gehouden tijdens het schrijven van de pantoen.

als was begon met een verzameling beeldflarden die zich in mijn gedachtewereld had gemanifesteerd na lezing van een verhalenbundel van Edgar Allan Poe. Ik heb ernaar gestreefd om de wasbleke, feminiene protagonisten van Poe te begrijpen. Wie weet dansen Ligeia, Madeline, Morella en Berenice nu ook bij u door het hoofd.

Alexander Baneman