De Stroopwafelopstand en andere columns

Ik ken een man, hij zal een jaar of veertig zijn, al schatten de meesten hem ietsje ouder. Zegt hij. Deze man heeft een paar eigenaardigheden. Zo beweren mensen dat hij ooit punker of kraker was en er zijn er zelfs die zeggen dat hij in een ver verleden als postbode de straten van Den Haag van sociale cohesie voorzag (en tussendoor ook nog de post rond bracht). Deze man zou – niet heel lang geleden nog – een opstand hebben geleid. Middenin het centrum van Den Haag protesteerde hij tegen het steriliseren van de straat. Boze bestuurders hadden het plan opgevat alle kraampjes uit de winkelstraten te verwijderen. Bloemenstalletjes en stroopwafelverkopers moesten wijken voor een cleane straat. Dat liet deze man niet gebeuren en hij ging de straat op met een groot spandoek. Daarop stond geschreven – want de man kon met woorden omgaan – Stroopwafels: JA! Sterilisatie: NEE! Achter het spandoek liepen enkele honderden mensen, in wat later de Stroopwafelopstand is gaan heten. Tientallen onderbetaalde postbodes, een stelletje bejaarden punkers, de beruchte Zweetvoetenman, de dubbelganger van Jan Douwe Kroeske, een afvaardiging uit Engeland bestaande uit een allegaartje van slampoets en folksingers, het complete Nederlandse elftal dat in 1974 het WK won, een groepje verdwaasde socialisten die de weg kwijt waren tussen Het Binnenhof en de bank. De groep demonstranten werd afgesloten door naar schatting 45 ex-vriendinnen van de man die voorop liep.

De opvallendste eigenaardigheid van deze man is zijn schrijfdrang. Meestal komen er gedichten uit als de man zijn pen oppakt, maar vaak genoeg zijn het ook korte verhalen en columns. Dat brengt me op het laatste boek van Harry Zevenbergen, want dat is de man in kwestie.

Bij uitgever Letterrijn verschijnt over een paar weken ‘De Zwaartekracht is ook maar een mening’. Zevenbergen schreef jaren lang met Adriaan Bontebal een wisselcolumn onder de titel ‘Zevenbal’. In dit boek is een selectie van deze columns opgenomen. Ondanks dat Zevenbergen als auteur op boek staat, begint de bundeling wel met de vijf beste Bontebal-columns, als ode aan de in 2012 overleden Haagse schrijver. Daarna volgen ruim 170 columns en korte verhalen van Zevenbergen zelf.

Krachtige stukken, waarin maatschappelijke betrokkenheid niet wordt geschuwd, maar die altijd met humor en zelfrelativering gebracht worden. Politieke kwesties van de afgelopen tien jaar komen voorbij in de Zevenbal-stukken, maar ook een anti-romantische komedie is opgenomen waarin verslag wordt gedaan van de avonturen met een heleboel ex-vriendinnen. Daarnaast vind je ook de prettige serie ‘Dagboek van een postbezorger in de Schilderswijk’ waarin niet alleen de praktische kant van het vak naar voren komt, maar ook achterliggende zaken zoals arbeidsomstandigheden en de terreur van reclamefolders.

De kracht van Zevenbergen zit in de combinatie van overdrijving, engagement en zelfrelativering: Hij is de onterecht onderbetaalde postbezorger die een stroopwafelopstand leidt en tegelijkertijd van 25 meter afstand de post in de brievenbus kan werpen en om vervolgens thuis uit protest tegen de regering met zijn rug naar Het Binnenhof te gaan staan, zodat hij goed zicht heeft op zijn tv-toestel waar het WK-wielrennen op te zien is.

Ricco van Nierop