• Titel: De geschiedenis van een opsomming
  • Auteur: Arjen Duinker
  • Uitgever: Meulenhoff
  • ISBN: 9029068590
  • -
  • -
  • -
  • Het Woordenrijk: dinsdag 21:00-22:00
  • Stadsradio Den Haag FM (92.0 FM)
  • Presentatie: Harry Zevenbergen
  • Terugluisteren via: denhaagfm.com
  • Datum bespreking: 2 Oktober 2013


Het Woordenrijk is een wekelijks radioprogramma over poëzie bij denhaagfm.com (dinsdag 21:00-22:00). Het programma is een productie van het Haags dichtersgilde en wordt gepresenteerd door Harry Zevenbergen. Elke twee weken leest deRecensent een poëzierecensie voor.

Duinker de tovenaar

(uitgesproken in Het Woordenrijk 01-10-2013)


Even terug naar het einde van de zomer. Op het grote veld van het Westbroekpark zijn drie activiteiten aan de gang. In de ene hoek een familiefeestje met drie party-tentjes, een krat bier, een paar bekertjes limonade en een voetbal. In een andere hoek, een beetje verscholen achter de bomen, een feestdag van de korfbalvereniging met tientallen kinderen en ouders, harde dreunen uit speakers op pootjes en drie torenhoge luchtkastelen om in te springen. In een derde hoek een poëziefestival met tientallen klapstoelen, kleedjes, Marokkaanse thee, cake en om de tien minuten een andere dichter. Elk groepje blijft netjes gescheiden in zijn eigen hoekje van het park. Althans bijna, want enkele familieleden rennen achter hun bal aan en blijven staan luisteren als zanger Fabian Schrama tussen de dichters zijn ding doet. Daarnaast wordt de voorzitter van de dichtersclub erop uitgestuurd om te vragen of de korfbalvereniging de muziek wat zachter wil zetten, zodat niet elke witregel wordt gevuld met ‘Blurred Lines’.

Het midden van het veld wordt maar door één iemand gebruikt. Met zijn handen over elkaar staat daar dichter Arjen Duinker buiten het bereik van de poëzie-speakers. Zijn blik is gericht op de kermiskleurige springkussens, op de korfbal-mandjes die ongebruikt in de lucht hangen, op de barbecueënde korfballers die hun vrije zaterdag doorbrengen in het Westbroekpark.

Duinker staat minimaal tien minuten midden op het veld – wat zou er in de dichter omgaan, vraag ik me af en hoe komt het eruit? Als gedicht misschien wel, in zijn volgende bundel. Wie weet? Eerder die middag las hij voor en hield hij zijn luisteraars in zijn greep. Duinker heeft de gave zijn toehoorders te betoveren. Dat doet hij met simpele middelen: een doordringende, donkere en rustig articulerende stem en een hand die opgericht naar het publiek zijn woorden ondersteund.

Wanneer ik later in de Haagse bieb de acht daar aanwezige bundels doorblader kom ik erachter dat niet alleen zijn voordracht, maar ook zijn poëzie betoverend kan zijn. Ondanks dat hij heldere taal gebruikt, weet hij de woorden op zo’n manier achter elkaar te plaatsen dat het mij soms duizelt. Sommige Duinker-zinnen lijken toverspreuken. Zoals in de bundel ‘De geschiedenis van een opsomming’ uit 2000 en specifiek het gedicht ‘Detaillering’. Het lijkt in eerste instantie eenduidig.

Detaillering

In een schuur op de horizon
Wordt de tijd in elkaar gezet
Door een stuk of wat mensen.

Bruin vanbuiten, grijs
Vanbinnen is de schuur
En tweehonderd kubieke meter.

Aan een droog tafeltje
Zetten een stuk of wat mensen
De ogenblikken precies in elkaar,
De minuten en de maanden.

Een varken slaapt in het duister.
Hij is het snurkend explosief
Dat tot ontploffing wordt gebracht
Om de tijd te verspreiden.

Woord voor woord is het mij compleet duidelijk, maar in geheel is het een raadsel wat hier bedoeld kan zijn. Want wat doet dat varken met de tijd? En hoe zit het met die mensen die alle ogenblikken in elkaar zetten? Boven al deze vragen blijft mijn fascinatie, voor zijn gedichten.

Komend weekend is Duinker te zien op het Haagse Dichter aan Huis-festival. Hij krijgt daar niet de kans om af te dwalen buiten gehoorafstand, want het festival vindt in huiskamers plaats. Wel lopen de toehoorders het risico om af te dwalen. Ik zag Duinker vier jaar terug op hetzelfde festival optreden in een benedenwoning aan de Elandstraat. Een twintigtal mensen zat rond een grote eettafel, Duinker zat tussen de schuifdeuren van de entreesuite. Bij sommige woorden veerde hij bijna op van zijn stoel. Toch wisten zijn gedichten mij toen niet allemaal te bereiken. Dat kwam door de concurrentie van de omgeving. Dichter aan Huis is namelijk een festival dat niet alleen om gedichten draait, het gaat ook om huizen. Waar je op een regulier festival in een donkere zaal en met behulp van spotlights volledig op de spreker gefocust bent, schreeuwen hier het interieur van het gasthuis, de schilderijen aan de muur en de ruggen in de boekenkasten ook om aandacht.

Ik neem mij voor dit jaar mijn ogen dicht te doen als ik de huiskamer betreed waar Arjen Duinker voorleest.

Ricco van Nierop


De hele uitzending van Het Woordenrijk (met tevens interviews over Dichter aan Huis en Ode aan Hans Dorrestein door Anne-Tjerk Mante) is hier terug te luisteren. Bovenstaande tekst wordt voorgelezen vanaf 8 minuut en 30 seconden.