• Evenement: Leids Film Festival
  • Editie: nr 5
  • Data: 26-31/10/10
  • Datum bespreking: 10 November 2010

Mooie films op groeiend festival (2)


George van Hal bezocht het Leidse Filmfestival en kwam met een tiental films weer thuis. Komische films, dramatische films, angstaanjagende films, toegankelijke films, vage films, maar vooral indrukwekkende films: In dit tweede verslag de best vijf films uit Leiden: Buried, L'Affaire Farewell, My Suicide, Winter's Bone en Celda 211.

Lees hier deel 1 van het verslag met de rest van de top10

5. L’Affaire Farewell – Christian Carion
Cast: Emir Kusturica, Guillaume Canet en Willem Dafoe

Franse spionagefilm L’Affaire Farewell is een schot in de roos. Geheime gesprekken, verwisselde pakketjes, onverwachte ontwikkelingen en het botsen van enorme nationale en persoonlijke belangen: alle standaardingredienten uit het spionagegenre zijn hier aanwezig. Gebaseerd op een waargebeurd verhaal, legt de titulaire spion Farewell vrijwel in zijn eentje de hele spionagetak van de Soviet Unie plat door – uit idealistische overwegingen – geheimen te delen met het westen.
Kracht van L’Affaire Farewell zijn acteurs Emir Kusturica en Guillaume Canet die op overtuigende wijze de Russische Spion (Kusturica) en de Franse man die per ongeluk zijn contactpersoon wordt (Canet) vormgeven. De film neemt de tijd om het leven van de heren uit te diepen en de rustige gesprekken tussen beiden, breken op plezierige wijze de spanning van de rest van L’Affaire Farewell.
Want hoewel de film verfrissend gespeend blijft van overdreven actie, beschietingen of ander geweld is de thriller geen moment saai. Enkele billenknijpend spannende scènes zorgen er zelfs voor dat de kijker de nagels stevig in de leuningen van de bioscoopstoel zal plaatsen. Maar bovenal is L’Affaire Farewell toch vooral een mooi gefilmde, relatief rustige, lekker politieke thriller. Verfrissend is ook hoe in deze Franse film de Fransen eens de serieuze mannen en vrouwen zijn en de Amerikanen – inclusief Ronald Reagen – bijna karikaturale cowboys. Of je nu eens een spionagefilm vanuit het oogpunt van mensen aan deze kant van de Oceaan wilt zien of gewoon op zoek bent naar een inhoudelijk sterke, indrukwekkende spionagethriller: je kunt het een stuk slechter treffen dan L’affaire Farewell.

4. Winter’s Bone – Debra Granik
Cast: Jennifer Lawrence, Isaiah Stone en John Hawkes

Een uitzichtloos leven op het Ozark plateau in het midden van de Verenigde Staten, dat is wat het jonge hoofdpersonage Ree Dolly in Winter’s Bone leidt. Haar vader en al haar verdere familie zijn in meer of mindere mate misdadigers; iets dat daar zo bij het harde dagelijks leven hoort, dat politieagenten in de ogen van de hoofdpersonages de slechterikken zijn. Als op een dag haar vader niet op komt dagen voor een hoorzitting, dreigt Ree door de politie haar huis uitgezet te worden. Een huis waarin de 17-jarige zorgt voor haar kleinere broertje en zusje én haar moeder, die door alles wat er gebeurd is compleet de tel is kwijtgeraakt.
Het plot van Winter’s Bone draait vervolgens om de zoektocht van Ree naar haar vader om zo het huis te redden. In het overgrote deel van de film gebeurt er overigens goedbeschouwd eigenlijk niet zo heel veel. Ree loopt van hot naar her (ze heeft geen auto of fiets) en praat met de markante figuren die haar wereld bevolken, maar ondanks dat weet regisseur Debra Granik op indrukwekkende wijze een intense film vol onderhuidse spanning te maken. Kleine scènes worden in Winter’s Bone grote, indrukwekkende gebeurtenissen. Zo spat vooral de eerste ontmoeting tussen Ree en oom Teardrop – die overduidelijk meer weet over haar vader maar niets wil vertellen – van het scherm. En wanneer de film tegen het einde van haar speelduur dan eindelijk een versnelling hoger schakelt, maakt wat gebeurt alleen nog maar meer indruk.
De film is verder tot in het pure celluloid doorspekt met de grote armoede van Ree en haar buren en wordt door een klein groepje Amerikaanse critici daarom ook afgedaan als poverty porn: eens lekker kijken naar het armoedige leven waar de kijker anders geen weet van zou hebben. Die typering doet Winter’s Bone echter tekort. De barre omstandigheden worden nergens ondersteund door vioolpartijen of opzichtige pogingen om de sympathie van de kijker te wekken, maar fungeren simpelweg als achtergrond voor een knap stukje pure, onvervalste cinema vol prachtige scènes en heerlijke beelden.
Grootste kracht van Winter’s Bone is de jonge actrice Jennifer Lawrence. De onverzettelijkheid en gedrevenheid die zij als Ree uitstraalt, maakt dat de kijker van begin tot eind aan het scherm gekluisterd blijft en meegesleept wordt door alles wat er in het leven van dit dappere meisje gebeurt. Winter’s Bone won dit jaar op het Amerikaanse Sundance Festival de Grand Jury Award en de prijs voor beste script en beide zijn dikverdiend.

3. Celda 211 (Cell 211) – Daniel Monzón
Cast: Alberto Ammann, Luis Tosar en Antonio Resines

Celda 211 opent met een man die in de gevangenis zelfmoord pleegt door rustig zijn polsen door te snijden en zijn aderen te laten leegstromen, en direct zijn twee dingen duidelijk. Eén: deze film is niet bang om wat bloed te tonen; en twee: Celda 211 lijkt in niets op relatief gezellige gevangenisfictie als Prison Break, The Green Mile of The Shawshank Redemption.

Celda 211 vertelt het verhaal van toekomstig gevangenisbewaker Juan Oliver die nog voor zijn eerste werkdag wordt rondgeleid door de instelling waar hij de volgende dag zal beginnen met werken. Natuurlijk wil het noodlot dat tijdens deze rondleiding een gevangenisopstand uitbreekt, waarna Juan gewond achtergelaten wordt in de cel met het nummer uit de titel. Het vervolg is logisch: om te overleven doet Juan zich tegenover de opstandelingen voor als medegevangene. En natuurlijk verwerft hij in die rol al snel het vertrouwen van grote bruut Malamadre, leider van de opstand.
Wat volgt is een grimmige, gewelddadige, spannende en deprimerende film over de schijnbaar tot mislukking gedoemde opstand. Altijd is er voor Juan de dreiging van bestorming van de gevangenisvleugel én van ontdekking door de andere opstandelingen.
Grote kracht van Celda 211 is de overtuiging waarmee de personages worden neergezet. Ondanks het ietwat vergezochte uitgangspunt, weet de film het ongeloof van de kijker effectief in een hoekje te zetten en je te laten meeleven met wat er met Juan en Malamadre gebeurt. Celda 211 is een heerlijk grimmige actiefilm die simultaan spannend is én weet te raken. Een dikke aanrader.

2. Buried- Rodrigo Cortés
Cast: Ryan Reynolds

Zwart beeld. Gehijg op de achtergrond. Wat geschuifel. En dan ineens het licht van een aansteker. Zo opent Buried, een film waarin hoofdpersonage Paul Conroy (Ryan Reynolds), van beroep vrachtwagenchaffeur in Irak, wakker wordt in een kist. Begraven. Onder de grond.
Buried is het soort film dat ze in Amerika graag als high concept bestempelen. Een film met een superinteressant uitgangspunt, dat nuchter bekeken echter nogal vergezocht lijkt. In de handen van andere filmmakers had het basisconcept van Buried misschien gezorgd voor een film die beklemmende scènes in de kist combineert met buitenscènes vol spanning en reddingsoperaties en emotionele flashbacks naar hoe zijn leven voor Irak was. Regisseur Rodrigo Cortés bewandelt echter een andere route: héél de film, een volle 90 minuten lang, bevinden wij ons in de kist met Paul en beleven wij z’n angstvallige, claustrofobische situatie realtime met hem mee.
Het maakt van Buried een intense kijkervaring die de kijker geen minuut rust gunt. Na afloop ging door de bioscoopzaal daarom een collectieve zucht van opluchting: de kijker mag na 1,5 uur doodsangsten te hebben uitgestaan weer de vrije buitenwereld in met lucht boven het hoofd, in plaats van een houten deksel.
Knap is het dat Cortés het beklemmende gevoel de gehele speelduur weet te behouden én dat hij zijn film van begin tot eind boeiend weet te houden, ondanks het feit dat we alleen maar kijken naar Ryan Reynolds – in de beste rol van zijn carrière – tussen zes houten planken. Enige dissonant in het geheel is een leuk bedachte, maar volkomen geforceerde en ongeloofwaardige actiescène in de kist. Cortés had die scène niet nodig en onderbreekt daar zijn verder zo overtuigend gebrachte verhaal op onplezierige wijze. Ineens zit de kijker spreekwoordelijk niet meer met Paul in de kist, maar beseft hij dat hij naar een film kijkt. Zonde.
Gelukkig is de rest van Buried méér dan in orde. Het unieke concept zorgt voor een nagelbijtend spannende kijkervaring die je niet snel nog eens zult beleven. Gaat dat zien!

1. My Suicide – David Lee Miller
Cast: Gabriel Sunday, Brooke Nevin en David Carradine

Een kakafonie van kleuren, beelden, geluidsfragmenten en andere indrukken: zo laat het begin van de experimentele highschoolfilm My Suicide zich het best omschrijven. De stillistische uitspattingen van regisseur David Lee Miller zijn echter niet storend. In tegendeel: ze vormen de ideale methode om het verhaal te vertellen van tiener Archibald Holden Buster Williams (een verdienstelijk debuut van Gabriel Sunday, hiervoor alleen bekend van een aantal kleine rolletjes in televisieseries als Criminal Minds of Jack & Bobby).
Het concept van My Suicide is simpel: Archibald Williams is van plan voor een filmles op de middelbare school zijn eigen zelfmoord te filmen. De film toont de aanloop naar die gebeurtenis (waarbij de vraag ‘zal hij wel of zal hij niet’ zich natuurlijk nadrukkelijk opdringt) en laat overtuigend zien hoe zijn omgeving – ouders, leraren, klasgenoten, enzovoorts – op zijn plannen reageren.
Hoewel de film dankzij het basisgegeven een groot risico heeft te verworden tot een overmatig sentimenteel melodrama vol wijze levenslessen, weet Miller dat in zijn geheel te vermijden. Het zorgt ervoor dat My Suicide een emotionele, maar verrassend oprechte film is geworden die ondanks al zijn stillistische trucjes overtuigend het leven van echte mensen lijkt te tonen.
Miller doorspekt zijn film bovendien met vele hilarische filmverwijzingen, prachtige beelden, heerlijke acteerprestaties en oprecht interessante personages. Die combinatie maakt van My Suicide een regelrechte must-see.

Lees hier deel 1 van het verslag met de rest van de top10

George van Hal