print deze pagina

Film 2002: fabuleus en noodlottig


Jaaroverzicht film 2002
Datum bespreking: 30-12-2002
 

Natuurlijk was (la fabuleus destin d’) Amélie de mooiste bioscoopbeleving van 2002. Maar daar ga ik het niet over hebben. De film stamt uit 2001 en valt daarmee buiten dit jaaroverzicht. Ik kan eigenlijk ook niets over de film zeggen behalve: ga ‘m zien!

In dit subjectieve cinematografische jaaroverzicht daarom geen aandacht voor dromerige meisjes en verknipte jongens maar alleen voor de harde realiteit van film in 2002.

2002 was het jaar van de twee; Potter, Blade, Star Wars, Lord of the rings, Stuart Little, American Psycho, Costa, Men in Black, Peter Pan en Santa Claus hadden allemaal een twee achter hun naam. Behalve het feit dat ik van deze vervolgen maar 1 exemplaar gezien heb, wil ik het hier niet over dit soort zaalvullers hebben. Daarmee sla ik stripfilms als Spiderman, Scooby Doo, Austin Powers, Lilo & Stich en Crossroads ook meteen maar over. Wat blijft er dan nog over: wereldcinema, Euro kino en Amerikaanse b-films. Daarmee heb je gelijk een vervormde visie op de wereld; wat niet uit de V.S. of Europa komt is derde wereld. Ik zie mijn apolitieke correctheid geheel in, maar hou het even zo, voor het gemak. Aan dit soort gemakzucht gaat de wereld ten onder, ik weet het. Maar voor dat gebeurt is er in 2003 vast een allamerican hero met een drie achter zijn naam die de boel komt redden.

Drie; wereldcinema

Vanuit de achterbuurten van Taiwan wordt in What time is it here? van Tsai ming-liang de eenzaamheid verdreven. Zonder succes, maar met resultaat. Feel bad movie van het jaar. Deze intens treurige film eindigt in Parijs, waar je toch echt niet eenzaam hoeft te zijn, als we Amélie moeten geloven. Amélie zien doet geloven, dus die toevallige ontmoeting met de jongen die verknipte pasfoto’s verzameld kan een ieder overkomen. Waar de Taiwanees een hoop ellende ziet, vindt Amélie enkel hoop. Maar ik zou het niet over Amélie hebben. Terug de wereld over, gelijk een vliegende kabouter.

In Argentinië heerst armoe, maar er valt nog genoeg te stelen, zo valt in de heistmovie Nine Queens van Bielinsky te zien. Een geinige film waarin je opgelicht wordt waar je bij zit. Een stuk sneller en komischer dan het Amerikaanse The Heist (van Mamet met De Vito en Hackman) en vooral een stuk menselijker. Ja, die Argentijnse oplichters zijn ook maar mensen.

Wat noordelijker is er veel lol in het Mexicaanse Y tu mama también van Alfonso Cuarón. Eigenlijk een tienersexcomedy, maar als je het wereldcinema noemt, kom ik ook kijken. Naast lichaamssappen, spettert ook het speelplezier van het scherm. Aanstekend en verjongend. Ik ben benieuwd wat Cuarón met Potter 3 van plan is, die hij volgend jaar mag regisseren. Harry gaat vast nieuwe magische krachten ontdekken in zijn toverstaf.

Deze korte wereldtour sluit ik af in Iran, waar drie vrouwen vrouwen worden in The day I became a woman. Nummer 1 wordt vandaag negen jaar en daarmee een vrouw, volgens haar omgeving. Ze vindt uit dat ze om 12:00 geboren is en dus nog een uur heeft om buiten te spelen zonder sluier en met haar buurjongetje. Daarna is het voorgoed over. Nummer 2 wordt vandaag kampioen in een wielerwedstrijd omdat haar opeisende man met een paard achter haar aanzit. Prachtige beelden van in het zwartgeklede dames die als een lint door de woestijn fietsen. Nummer 3 is zojuist weduwe geworden en koopt van haar erfenis een gehele westerse inboedel die ze op het strand laat uitstallen. Ondanks afstandelijke wijze van filmen weet ik nu weer drie manieren hoe een vrouw vrouw kan worden, in Iran wel te verstaan. Wereldcinema van grote klasse.

Twee; zoete Eurokoek

Uit Europa komen normaal gesproken de meest interessante films, zegt deze recensent z’n intelligente collega’s na. Eens kijken hoe de Eurokoek dit jaar smaakte.

In de door Tykwer (Lola Rennt) afgemaakte Kieslowski film Heaven ziet die koek er voornamelijk zeer appetijtelijk uit. De overtuiging komt niet van de personages, maar van de beelden. Als je die Franse film niet meetelt, is dit de mooiste droom in celluloid van 2002.

Enigszins een tegenvaller was de laatste Almodóvar Hable con ella. Nog steeds een goede film. Maar de Spaanse regisseur had een blijkbaar onmogelijke opgave; een opvolger maken van zijn meesterwerk Todo sobre mi madre. Hable con ella is enkel het werk van een meester, meer niet.

Bij films uit Engeland weet ik niet meer of ze nu Brits of Amerikaans zijn. Er zitten bijvoorbeeld meer dollars dan ponden in About a boy, de vriendelijke verfilming van Nick Hornby’s roman. Typisch on-Amerikaans is de keus om in deze rom-com (romantische comedy) niet alles in orde te laten komen. Meer Brits, maar gelijk ook Indiaas is Bend it like Beckham. Het is wederom vriendelijkheid en relativisme dat deze comedy siert en daardoor bij mij scoort.

De ronde van Europa eindig ik thuis. Niet onder een volle maan met een bord oesters op m’n schoot. Nederland bracht een leuke campy Ja zuster nee zuster en een grappige maar overbodige Loenatik moevie. De echte verrassing kwam uit de koker van Paula van der Oest; niet haar grimmige Moonlight, maar haar lichtvoetige Zus en zo. Een comedy die zich met gemak kan meten met Brits werk van de afgelopen jaren (denk aan films met Hugh Grant). Toch zal 2002 niet bekend staan als jaar van Zus en zo maar van een all-time klassieker, De tweeling.

Eén: Amerikaanse b-films

De b-film in Amerika betekende van oudsher de tweede film naast de hoofdfilm, naast de blockbuster. Ondertussen staat de b voor ‘betere’. En ja, er worden wel degelijk betere films gemaakt in de States. Oké, de tweede van Sam Mendes (Road to Perdition) kan zich totaal niet meten met zijn eersteling (American beauty). Maar Nolan maakte zijn naam (bekend van Memento) meer dan waar met de remake van Insomnia, met een zeer sterke Al Pacino. Een acteur die zich daarmee snel herstelde na de flutfilm S1mone. Denken ze een ode te brengen aan de verbeelding door een gesimuleerde actrice, kies toch voor echt, dat is veel fantasierijker! Denk Frans!


 

In de V.S. werden dit jaar ook twee kleine films hits. Beide door onbekende vrouwen gemaakt, naar hun eerdere toneelstukken. Ik heb het over Kissing Jessica en My big fat Greek wedding. Enigszins voorspelbaar, maar vriendelijk en daardoor zeer genietbaar.

Echt interessant wordt het bij de disturbing cinema van Richard Kelly. Zijn Donnie Darko brengt Spielberg (E.T.), highschoolfilms en andere disturbing films (American beauty, Storytelling – ook 2002) bij elkaar. Vanaf nu opletten of er geen mensgroot konijn naast je in de bios zit, die hel en verdoemenis preekt; het zou je vriend kunnen worden! Over interessant gesproken, maar dan totaal onbegrijpelijk en waanzinnig vormgegeven; David Lynch was weer terug van weg geweest. Na zijn rechtlijnige (oké, mooie) Straight story raakt hij volledig van de weg in Mulholland Drive. Snapt u mij nog! Dat hij de weg weer kwijt is, is wat mij betreft een pre. Film van het jaar, zou ik bijna zeggen, ware het niet dat…

in 2002 The Royal Tenenbaums van Wes Anderson uitkwam. Over een gestoorde familie bestaande uit een Wilson broertje, Gene Hackman, Bill Murray, Angelica Huston, Gwyneth Paltrow en Ben Stiller. Drie geniale kinderen groeien op en raken de weg kwijt. Een grommige vader (Hackman op z’n best!) keert na jaren terug naar huis om orde op zaken te stellen. En met resultaat, een totaal niet bedoeld resultaat, maar een hilarische pijnhoop. Een dolgedraaide campy vormgegeven comedy. Film van het jaar, ware het niet dat …

er in Frankrijk een meisje woont dat het noodlot misleidt en haar wereld naar haar hand zet, mensen verliefd laat worden, tuinkabouters op wereldreis stuurt, je fantasie aan het werk zet en dat hopelijk nog 55 weken in de bioscoop blijft doen (Springhaver Utrecht, 16:45 en Uitkijk, Amsterdam, 13:00 en 18:30).

 

 

 

 

Films van 2002:

1. …… (Jean-Pierre Jeunet)

2. The Royal Tenenbaums (Wilson)

3. Mulholland drive (Lynch)

4. Donnie Darko (Kelly)

5. Insomnia (Nolan)

6. Heaven (Tykwer)

7. Zus & zo (Van der Oest)

8. Y tu mama también (Cuáron)

9. About a boy (Weitz)

10. Kissing Jessica (Herman-Wurmfield)

11. Hable con ella (Almodovar)

12. Bend it like Beckham (Chadha)

13. De tweeling (Sombogaart)

14. The curse of the jade scorpio (Allen)

15. Lucia y el sexo (Medem)

16. The day I became a woman (Meshkini)

17. Nine queens (Bielinsky)

18. Storytelling (Solondz)

19. My big fat Greek wedding (Zwick)

20. 8 femmes (Ozon)

Top tien werk, maar met 1 probleem: nog niet gezien:

  1. Bowling for Columbine
  2. About Schmidt

Geinigste filmsongs:

  1. Penislied in The Sweetest thing
  2. Hindu-Grease song in The Guru

Meest nutteloze bioscoopuren van 2002:

  1. Oesters van Nam Kee (doorbladeren boek en naakttijdschrift is een stuk sneller en effectiever)
  2. Everyday god kisses us on the mouth (grauw Roemenië in zwart wit, kan geen anti-depressiva tegen op, hier helpt niets meer)

Was 2002 dan toch het jaar van de emancipatie van de homoseksuele vrouw?:

  1. Die reise nach Kafiristan (in de hete artistiek Afghaanse woestijn)
  2. Kissing Jessica Stein (tuttige flirt met flauw hetero-einde)
  3. Mulholland drive (verontrustend, zoals de hele film)
  4. 8 femmes (ook tuttig, maar wel Catherine Deneuve!)

Oscar Krieger


 
Niets van deze pagina's mag worden overgenomen zonder uitdrukkelijke toestemming van de auteur.
copyright © de Recensent 2000-2002